ነቶም ተቓሊዖም ዘለዉ

ከምቲ ኽትኰኑ እትደልዩ ንኽትከውኑ ዘሎኩም ናጽነት

ወለዲ ንደቆም ኣብ ህይወት ምእንቲ ክዕወቱ ናይ ምድጋፍን ምምራሕን ሓላፍነት
ኣለዎም። ወለዲ ንውሳነ ደቆም ብዝምልከት ርእይቶ ክህልዎም መሰል ኣለዎም። ወለዲ
ከም ጽቡቕ ውሳነ ዝቖጽርዎ ነገራት፡ ካብ ስድራ ቤት ናብ ስድራ ቤት ኪፈላለ ይኽእል
እዩ። ኣብ ድሕረ ባይታ እቶም ወለዲ፡ ከም እቲ ዝዓበዩሉ ልምድታት ዚምርኰስ ኪኸውን
ይኽእል እዩ። ከም ቈልዓ ክትከውኑ ዝደለኹዮ ሰብ ክትከውን ክሳዕ ዝኸኣልኹም ፡
ወለድኹም እንታይ ዓይነት ስነ-ምግባራዊ ስርዓታትን ልምድታትን ከም ዘለዎም
ኣየገድስን እዩ ።

ሓደ ሰብ ብዝዓበየ መጠን፡ ዝያዳ ርእሰ-ምሕደራን ቦታን ክህልዎ ይግባእ ናይ ገዛእ ርእሱ
ውሳነታት ክወስድ ይግባእ። መንእሰያት ካብ ንኣሽቱ ህጻናት ንላዕሊ ኣብ ህይወቶምን
ውሳኔታቶምን ዝዓበየ ሓላፍነት ናይ ምውሳድ ዓቕሞም፡ ወሳኒ መዳይ ናይቲ ናብ
ብጽሕና ዝወስድ መንገዲ’ዩ።

ኣብ ገለ ስድራቤታት ቆልዑን መንእሰያትን ዝያዳ ናጽነት ኣይረኽቡን፣ ከም ውጽኢቱ
ድማ ናብቲ ክኾኑ ዝደልዩ ሰብ ክምዕብሉ ዘድሊ ቦታ ይስእኑ። ገሊኦም ቈልዑን
መንእሰያትን ምስ ዓበዩ ናጽነቶም ከም ዚንኪን ስድራ ቤቶም ናጻ ውሳነ ንኸይገብሩ
ኸም ዚዓግቶምን ይኣምኑ። ወለዲ ደቆም እንታይ ክዳውንቲ ክኽደኑ ከም ዘለዎምን
ኣየናይ ክፍሊ ክመሃሩ ከም ዝኽእሉን ምስ መን ግዜ ከሕልፉ ከም ዝኽእሉን ምውሳን
ዘጠቓልል ክኸውን ይኽእል።

ናብ ቤት ትምህርቲ ናይ ምኻድ መሰል ኣለኹም

ህጻናትን መንእሰያትን ናይ ትምህርቲ መሰል ኣለዎም። እዚ ማለት ኩሎም ቆልዑ ናብ
ቤት ትምህርቲ ክኸዱ ክፍቀደሎም ኣለዎ። ዋላ እቶም ወለዲ እንተዘይደለዩ ኩሎም
ቆልዑ ኣብ ኩሉ ትምህርቲ ክሳተፉ ክፍቀደሎም ኣለዎ ማለት እውን እዩ። ኣብ ሽወደን
ግዴታዊ ትምህርቲ ዝበሃል ነገር ኣሎ። ህጻናት ከም ኣካል ግዴታዊ ትምህርቲ ካብ
መዋእለ ህጻናት ክሳብ ታሽዓይ ክፍሊ ኣብ ኩሉ ክፍልታት ክመሃሩ ይግደዱ። ክልቲኦም
ቤት ትምህርትን ወለድን እቲ ህጻን ኣብ ኩሉ ትምህርቲ መባእታ ቤት ትምህርቲ ከም
ዝሳተፍ ናይ ምርግጋጽ ሓላፍነት ኣለዎም።

ገለ ወለዲ ደቆምን መንእሰያትን ኣብ ዝተወሰነ ትምህርቲ ክሳተፉ ኣይደልዩን እዮም።
ንኣብነት ብዛዕባ ናይ ቤት ትምህርቲ ጂምናስቲክ ወይ ጾታዊ ትምህርቲ ክኸውን
ይኽእል። ይኹን እምበር፡ ወለዲ ደቆም ኣብ ክፍሊ ንኸይሳተፉ ክኽልክሉ የብሎምን።

ንዝደለኹምዮም ሰብ ናይ ምፍታው ናጽነት

ኵሉ ሰብ ንዝደለዮ ሰብ ናይ ምፍታው መሰል ኣለዎ። ህይወትኩም ብኸመይን ምስ
መንን ክትነብሩ ከም እትደልዩ ናይ ምምራጽ ናጽነት ከም ዘለኩም እውን የመልክት።
ስድራ ቤትኩም፡ መጻምድትኹም ወይ መማህርትኹም ክመርጹ ኣይክእሉን እዮም።
ስድራኹም ምስ መን ከም ዘለኹም ክቆጻጸሩ ኣይክእሉን። ብተወሳኺ እቶም ስድራቤት
መን ክትምርዑ ከምዘለኩም ምንጋር ወይከኣ ብዘይ ፍቓድኩም ክትምርዑ ምግዳድ
ክልኩል እዩ። ኣብ መጻኢ ክትምርዑ ትደልዩ እንተኾይኑ፡ እንተድኣ ንመን ክትምርዑ
ትደልዩ ባዕልኹም ክትውስኑ ናጽነት ኣለኩም።

መርዓ ቆልዑን ግዱድ መርዓን

ወለድኹም ወይ ካልእ ሰብ ስለ ዝደለዩኹም ብዘይ ድሌትኩም እንተ ተመርዕኹም፡ እቲ
ሓዳር ብፍቓድ ምዃኑ ኣይቁጸርን እዩ። ሓደ ሰብ ብፍርሒ ይኹን ብዓመጽ ወይ ንኣብነት
ድሌታቱ እንተዘይተማሊእኩም ናይ ገበን ስምዒት ክስምዓኩም ብምፍታን ጸቕጢ ወይ
ምግዳድ ኣብ ልዕሌኹም ምፍጻም ቅቡል ኣይኮነን።

ብተወሳኺ ወለድኹም ወይ ካልኦት ኣብ ካልእ ሃገር ክምርዓዉኹም ክልኩል እዩ። ኣብታ
ሃገር እንተተፈቒዱ ዝኾነ ፍልልይ የብሉን። ክልቲኡ መርዓ ህጻናትን ግዱድ መርዓን ኣብ
ሽወደን ገበናዊ ገበናት እዮም። ቆልዓ ንምሃብ መደብን ምድላውን ወይ’ውን ብዘይ
ድሌት ሓደ ሰብ ምግባር’ውን ገበን’ዩ።

ብዛዕባ ምምርዓው ወይ ሓውኹም፡ ወዲ ሓውቦኹም ወይ ዓርክኩም ምምርዓዎም
እንተድኣ ኣሻቒልኩም፡ ንሓደ እትኣምኑዎ ውልቀ-ሰብ ምስጢርኩም ክትነግሩ ይግባእ።
ዝኾነ ሰብ ብግዴታ ናብ ሓዳር ክኣቱ ኣብ ሓደጋ ዝወደቐ ሰብ ካብ ሕብረተሰብ ሓለዋን
ሓገዝን ክረክብ መሰል ኣለዎ። ፖሊስን ማሕበራዊ ኣገልግሎትን ሓለዋን ሓገዝን ክገብሩ
ይኽእሉ እዮም።

ንመን ክትራኸቡ ከም ዘለኩም እንተዘይፈሊጥኩም፡ ከም ማእከል መቐበሊ ኣጋይሽ
Linnamottagningen፡ መዕቆቢ ደቂ ኣንስትዮ Somayaን መዕቆቢ ደቂ ኣንስትዮን ወይ
Terrafem ዝኣመሰሉ ትካላት ክትበጽሑ ትኽእሉ ኢኹም፡ እዚኦም ድማ ነቶም ኣብ
ሓደጋ ንኽምርዓዉ ኣብ ሓደጋ ዝርከቡ ወይ ምስ ክብሪ ዝተኣሳሰር ጭቆና ዘጋጥሞም
ሰባት ደገፍ ዝህቡ እዮም። ስርሓት Terrafem ብብዙሕ ቋንቋታት ደገፍ ክህብ ይኽእል።

ፖሊስ ሓንቲ ስድራቤት ብግዴታ ወይ ንህጻናት መርዓ ትውጥንን ትዳሎን ከምዘላ
እንተጠርጢሮም መርመራ ከበግሱ ኣለዎም። እዚ ድማ መን ነቲ ገበን ንፖሊስ ከም
ዝሓበሮን ዋላ እቲ ግዳይ ነቲ ፍጻመ ክሕብር እንተዘይደልዩን ብዘየገድስ ሓቂ እዩ። ምስ
መርመራ ተተሓሒዙ፡ እቲ ግዳይ እንታይ ዓይነት መከላኸሊ ክደሊ ከም ዝኽእል
ንምፍላጥ ገምጋም ይካየድ።

መሰል ናይ ገዛእ ርእስኹም ጾታዊ ርክብ

ኣብተን ብሰንኪ ደረጃታት ክብሪ ቁጽጽር ዝግበረለን ስድራቤታት፡ ህጻናትን
መንእሰያትን ጾታዊ ርክቦም ክቆጻጸር ልሙድ እዩ። ደቂ እታ ስድራቤትን መንእሰያትን
ምስ መን ክተሓሓዙ ከም ዝኽእሉ እታ ስድራቤት ትውስን። ኣብ ብዙሓት ስድራቤታት፡
ብዘይካ ፍልይ ዝበለ ጾታዊ ርክብ ካልእ ጾታዊ ዝንባለታት ብሰንኪ እቲ ምቁጽጻር
ተቐባልነት የብሉን። ከም ውጽኢቱ ድማ ብዙሓት ግብረሰዶማውያን፡ ክልተ ጾታ
ዝፈትዉ፡ ትራንስጀንደር ወይ ኲየር ምዃኖም ዝገልጹ ውልቀሰባት፡ ጾታዊ ዝንባለኦም
ካብ ስድራቤቶም ክሓብኡ ይግደዱ፡ ምእንቲ ጭቆናን ምፍርራሕን ዓመጽን
ከይበጽሖም።

እታ ስድራቤት ነቶም ጾታዊ ርክቦም ምሉእ ብምሉእ ዝነብሩ ህጻናትን መንእሰያትን
ንኣብነት ካብ ስድራቤት ከተግልልዎም ብምፍርራሕ፡ ግዱድ መርዓታት ብምውጣን
ወይ ብጾታዊ ዓመጽ ክትቅይሮም ብምፍታን ክትቀጽዖም ትኽእል እያ። ፈተነ ምልዋጥ
ዝፍጠር ሓደ ሰብ ጾታዊ ዝንባለኡ፡ ጾታዊ መንነቱ ወይ ጾታዊ መግለጺኡ ክቕይር ክግደድ
ወይ ክጽሎ ከሎ እዩ። እዚ ድማ ብ"ሕክምና" ዝበሃል ከም ስነ-ኣእምሮኣዊ ፍወሳ ወይ
መድሃኒት ይፍጸም።

ብሰንኪ ስድራቤታዊ ወይ ኣንጻራዊ ቁጽጽር መንነቶም ወይ ጾታዊ ርክቦም ክነብሩ
ዘይክእሉ ሰባት፡ ሓለዋ ፖሊስን ማሕበራዊ ኣገልግሎታትን ከድልዮም ይኽእል። ስግኣት
እንተተሰሚዑኩም ወይ ብዛዕባ ካልእ ሰብ እንተተሻቒልኩም ምስ ፖሊስ ተራኸቡ። ኣብ
ህጹጽ ኩነታት ናብ ህጹጽ ቁጽሪ 112 ክትድውሉ ይግባእ። ቅጽበታዊ ሓደጋ እንተዘይሃልዩ
ናብ መደበር ፖሊስ ክትከዱ ወይ ብቑጽሪ ተሌፎን 114 14 ናብ ፖሊስ ክትድውሉ
ትኽእሉ ኢኹም።

ደገፍን ምኽርን ምስ እትደልዩ፡ ንማእከል መቐበሊ ኣጋይሽ RFSL Stödmottagning
ክትራኸቡዎም ትኽእሉ ኢኹም። ብተወሳኺ ነቲ Save the Children ዝብል ናይ ደገፍ
ዕላል ፍቕሪ ነጻ እዩ ክትራኸቡዎም ትኽእሉ ኢኹም።

ምክልኻል ካብ ምኽንሻብ ደቂ ኣንስትዮ

ምኽንሻብ ደቂ ኣንስትዮ ኣብ ገለ ኣብ ክብሪ ዝተመርኮሰ ባህሊ ዝነብራ ስድራቤታት
ጾታዊ ርክብ ኣዋልድን ደቂ ኣንስትዮን ንምቁጽጻር ይጥቀመሉ። ኣብ ሽወደን፡ ምኽንሻብ
ደቂ ኣንስትዮ ምውጣንን ምፍጻምን ዘይሕጋዊ ኮይኑ፡ ከምኡ ዝገብሩ ድማ ክቕጽዑ
ይኽእሉ። ኣብ ሽወደን ዘይሕጋዊ ጥራይ ዘይኮነ፡ ቆልዓ ናብ ካልእ ሃገር ወሲድኩም ኣብኡ
ምኽንሻብ ደቂ ኣንስትዮ ምፍጻም እውን ዘይሕጋዊ እዩ። ኣብታ ዝኸድኹላ ሃገር
ምኽንሻብ ደቂ ኣንስትዮ ይፍቀድ ድዩ ኣይፍቀድን ኣገዳስነት የብሉን።

ምኽንሻብ ደቂ ኣንስትዮ ማለት ካብ ብልዕቲ ጓል ኩሉ ወይ ገለ ክፋል ናይ ደጋዊ ላብያ፡
ውሽጣዊ ላብያ ወይ ክሊቶሪስ ምእላይ እዩ። ምኽንሻብ ደቂ ኣንስትዮ ንገዳይም ጎዳኢን
ሓደገኛ ክኸውን ዝኽእልን እዩ። ምኽንሻብ ደቂ ኣንስትዮ ዝትገበረሎም ሰባት ዝተፈላለየ
ኣካላዊ ጸገማት ከጋጥሞም ይኽእል እዩ፣ ገሊኡ ድማ ኣብ ምሉእ ህይወቶም ክቕጽል
ይኽእል።

ቆልዑ ንዝኾነ ዓይነት ዓመጽ ክቃልዑ ከምዘይብሎም ሰብኣዊ መሰል እዩ። ምኽንሻብ
ደቂ ኣንስትዮ መግለጺ ዓመጽ እዩ። ብሰንኪ እቲ ግዳይ ብሰንኪ እቲ ግህሰት ዘጋጥሞ
ስንባደ ኣካላውን ስነ-ኣእምሮኣውን ዓመጽ እዩ። ምቑራጽ ብልዕቲ ደቂ ኣንስትዮ ንዕላማ
ጾታዊ ምቁጽጻር ክፍጸም ከሎ እውን ሓደ ዓይነት ጾታዊ ዓመጽ ክኸውን ይኽእል እዩ።

ውዕል መሰላት ቆልዑ

ውዕል መሰላት ቆልዑ ኣብ ሕጊ ሽወደን ዝተሓወሶ ውዕል እዩ። ውዕል መሰላት ህጻናት
ንኹሎም ህጻናት ይምልከት፣ ዕድመ፣ ዜግነት ወይ መንበሪ ቦታ ብዘየገድስ። ቆልዑ
ኩሎም ትሕቲ 18 ዓመት ዝዕድሚኦም ውልቀሰባት እዮም።

ኣብ ኩሉ ምስ ቆልዓ ዝተኣሳሰር ውሳነታት ንረብሓ እቲ ህጻን ቀዳምነት ክወሃቦ ኣለዎ።
ኣብ ዓንቀጽ 3 ውዕል መሰላት ቆልዑ ዝተኻተተ ኮይኑ፡ ሓደ ካብ መሰረታዊ መትከላት
ናይቲ ውዕል እዩ።

ዓንቀጽ 12፡ ናይ ገዛእ ርእሶም ርእይቶ ክፈጥሩ ዝኣኽሉ ብሱላት ዝኾኑ ህጻናት፡ ኣብ
ዝምልከቶም ጉዳያት ሓሳቦም ብናጽነት ክገልጹ መሰል ከምዘለዎም ይድንግግ። ምስቲ
ዝውስኽ ዕድመን ደረጃ ብስለትን እቲ ቆልዓ ዝመጣጠን ርእይቶ ናይቲ ቆልዓ ኣብ
ህይወት ናይቲ ቆልዓ ዝዓበየ ጽልዋ ክህልዎ ይግባእ።

ዓንቀጽ 19 ናይቲ ውዕል መሰላት ቆልዑ፡ ኣባል ሃገራት ንህጻናት ካብ ኩሉ ዓይነት ኣካላዊ
ወይ ኣእምሮኣዊ ዓመጽ፡ መጉዳእቲ፡ ግህሰት፡ ሸለልትነት፡ ግህሰት ወይ ምዝመዛ፡
እንተላይ ጾታዊ ዓመጽ ንምክልኻል ኩሉ ግቡእ ስጉምትታት ክወስዳ ይጠልብ።

ብተወሳኺ፡ ውዕል መሰላት ቆልዑ፡ ንቆልዑ ንጐዳኢ ተግባራት ምቅላዕ ክልኩል እዩ።

ሓደ ቆልዑ ካብ ከባቢ ገዝኡ ክወጽእ ዝተገደደ ካብ መንግስቲ ፍሉይ ሓለዋን ደገፍን
መሰል ክህልዎ ኣለዎ፣ እተን ውዕል ዝሃባ ሃገራት ድማ ኣማራጺ ክንክን ከምዘሎ ከረጋግጻ
ኣለወን። እዚ ድማ ካብ ዓንቀጽ 20 ርኡይ እዩ።

ሓገዝ ይርከብ እዩ

ቆልዑን መንእሰያትን ባዕሎም ብምዃኖም ከይቅጽዑ መሰል ኣለዎም። ሕግታት
ስድራቤት ንጾታዊ ዝንባለኡ፡ ክዳውንቱ ወይ ምርጫ ኣዕሩኽቱ ስለዘይቅጽዖ ንሓደ ሰብ
ምቕጻዕ ቅቡል ኣይኮነን፡ ዘይሕጋዊ ክኸውን ይኽእል እዩ። ብኣባል ስድራኹም ወይ
ዘመድኩም ተቖጻጺርኩም ወይ ስግኣት እንተተሰሚዑኩም፡ ወይ ብዛዕባ ካልእ ሰብ
እንተተሻቒልኩም፡ ንሓደ እሙን ውልቀሰብ ምስጢርኩም ክትነግሩ እንተኽኢልኩም
ጠቓሚ እዩ።

ምስ ናይ ቀረባ ዓርክኹም ወይ ኣባል ስድራቤትኩም ክትዛረቡ እንተዘይደሊኹም ወይ
እንተዘይክኢልኩም፡ ስድራቤቶም ዝቆጻጸርዎም ወይ ዘፈራርሕዎም ሰባት ዝሕግዝ
ትካል ክትራኸቡ ትኽእሉ ኢኹም። ኣብ ታሕቲ ተዘርዚሩ ዘሎ ናይ ዝተፈላለዩ ትካላት
ንግዲ ሓገዝን ደገፍን ክህቡ ዝኽእሉ ናይ ርክብ ዝርዝር ኣሎ።

ግዳይ ገበን ከም ዝኾንኩም እንተኣሚንኹም፡ ናብ 114 14 ብምድዋል ወይ ናብ
መደበር ፖሊስ ብምኻድ ምስ ፖሊስ ክትራኸቡ ትኽእሉ ኢኹም። ቅጽበታዊ ሓደጋ እንተ
ኣጋጢሙኩም ናብ ናይ ህጹጽ እዋን ቁጽሪ 112 ክትድውሉ ይግባእ። እቲ ዘጋጠመ
ገበናዊ ምንባሩ ምፍላጥ ኣየድልየኩምን እዩ፤ ጸብጻብኩም ምጽራይ ናይ ፖሊስ
ሓላፍነት እዩ።

ኩሉ ግዜ ካብ ፖሊስ ወይ ማሕበራዊ ኣገልግሎታት ኣብቲ እትነብረሉ ምምሕዳር ከተማ
ሓገዝን ሓለዋን ክትሓትቱ ትኽእሉ ኢኹም።

ኩሉ ግዳይ ገበን ኮይኑ ዝጸንሐ ሰብ ካሕሳ ክረክብ መሰል ኣለዎ፡ እዚ ድማ ንዓኻ ከም
ግዳይ ክብሪ ዝተኣሳሰር ገበን ምዃንኩም የጠቓልል። ከም ውጽኢት ናይቲ ኣብ ቀረባ
እዋን ዝተገብረ ምጥንኻር ሕጊ፡ ሕጂ እቲ ገበን ምስ ናይ ክብሪ ኵነታት ክተኣሳሰር ካብ
ዘይክእል ንላዕሊ፡ ካብ ስምዒት ክብሪ ተበጊሱ ንዝተፈጸመ ገበናት ዝዓበየ ካሕሳ
ምርካብ ይከኣል እዩ።

ወፍሪ ሓበሬታን ንዋትን

ኣብ ወርሒ ሰነ 2022፡ ምስ ክብሪ ዝተኣሳሰር ዓመጽን ጭቆናን ንምምካት ዝሕግዙ
ሕጋዊ ቅርጽን መሳርሕታትን ዝምልከት ሃገራዊ ወፍሪ ሓበሬታ ተጀሚሩ። እቶም ዕላማ
ዝገበሩ ተዓዘብቲ፡ ተቓላዕቲ ዝኾኑ ቆልዑን መንእሰያትን፡ ከምኡ’ውን ስድራቤቶምን
ፈተውቶምን፡ ከምኡ’ውን ምስ ቆልዑን መንእሰያትን ዝሰርሑ ሰብ ሞያ ዘጠቓልል እዩ።
እቲ ትሕዝቶ ካብ headersfortryck.se ክወርድ ዝኽእል ኮይኑ ኣብ ብዙሓት ቻነላትን
መሳርሕታትን ይርከብ። እቲ ወፍሪ ኣብ ማሕበራዊ መራኸቢታት፣ ዲጂታላዊ ቦርድን
ህዝባዊ መጓዓዝያን ኣብ ዓበይቲ ከተማታት ክትዕዘብ ይከኣል።